देशैभरको वायु प्रदूषित हुँदा आम नागरिकको दैनिकी असहज बन्दै गएको छ ।वनमा लागेको डढेलो, कृषकहरूले खेतबारीमा संकलन भएका झारपातमा लगाइने आगो,औद्योगिक धुवाँ,निर्माणबाट उड्ने धुलो लगायतले हावाको गुणस्तर विगारेर प्रदूषण बढाइरहेको छ । विशेषगरी श्वासप्रश्वास र आँखामा समस्या देखिन थालेको छ ।
वरिष्ठ श्वासप्रश्वास तथा छाती रोग विशेषज्ञ प्रा.डा.शीतल अधिकारी श्वासप्रश्वासका बिरामीका लागि अहिलेको अवस्था अत्यन्तै नराम्रो भएको बताउँछिन्।अहिले देखिएको प्रदूषणले तत्कालीन रूपमा खोकी र श्वास फेर्ने समस्या बाहेक दीर्घकालीन रूपमा फोक्सोमा खत बस्ने तथा रोग प्रतिरोधी क्षमता कमजोर बनाउने जोखिम रहेको उनको भनाइ छ ।
उनको भनाइमा कोभिडले फोक्सोमा असर गरेका बिरामीलाई यो प्रदूषणले सामान्य अवस्था भन्दा बढी जोखिममा हुने गर्छ।चितवन मेडिकल कलेजमा कार्यरत अधिकारी भन्छिन्, ‘अस्पतालमा श्वासप्रश्वासका बिरामीको संख्या बढिरहेको छ,नियमित औषधि सेवन गर्नेलाई यस्तै अवस्था रहिरहे औषधिको मात्रा थप्नुपर्ने अवस्था आउँछ ।’
विशेषगरी बालबालिका,वृद्धवृद्धामा मुटु र मिर्गौलाका रोगीलाई यो प्रदूषणबाट जोगाउनुपर्नेमा चिकित्सकको जोड छ । बालबालिकाको रोगसँग लड्ने क्षमता पूर्ण विकसित नहुने भएकाले उनीहरू बाहिर खेल्दा धुलोको सम्पर्कमा आउँदा दम र श्वासप्रश्वासका समस्या बढ्न सक्ने अधिकारीको भनाइ छ ।
वायु प्रदूषणका कारण धुलोका कण र रसायन सहितको हावा हाम्रो फोक्सोमा पुग्ने बताउँदै उनले भनिन्, ‘हाम्रो शरीरको प्रतिरक्षात्मक प्रणालीले केही हदसम्म ‘फिल्टर’ गर्छ, तर बाँकी प्रदूषण फोक्सोको भित्री भागसम्म पुगेर खोकी, श्वास फेर्न गाह्रो हुने र दीर्घकालीन असरहरू निम्त्याउँछ ।’
हाल अस्पतालमा आउने बिरामी मध्ये धेरैलाई खोकी लाग्ने,श्वास फेर्न गाह्रो हुने र कतिपयको खकारमा कालो तथा फोहर मिसिएको जस्तो देखिने गरेको छ । पहिलेदेखि श्वासप्रश्वासको समस्या भएकाहरूलाई यो प्रदूषणले झन् बढी प्रभावित बनाएको उनले बताइन् ।
अहिलेको अवस्थामा बिहानको व्यायाम र बाहिरी गतिविधि कम गर्न आवश्यक रहेको उनले सुझाव दिए ।उनले भनिन्, ‘बजार क्षेत्रमा ताजा हावा लिने अवस्था छैन,बाहिर निस्कँदा मास्कको प्रयोग अनिवार्य गर्नुपर्छ,तर साना धुलाका कण मास्कले पनि पूर्ण रूपमा रोक्न सक्दैन ।’ श्वासप्रश्वास सम्बन्धी समस्या भएकाहरू घरमा नै बस्दा उत्तम हुने उनको भनाइ छ।खानपिनको सफाइमा पनि ध्यान दिनुपर्ने उनले सुझाव दिइन् ।
